1. Mắm Huế – một biểu tượng ẩm thực nổi bật của thành phố Huế
Không chỉ đơn thuần là một món ăn bình dị và gần gũi với đời sống hàng ngày, mắm Huế còn là biểu tượng tiêu biểu của nền ẩm thực phong phú tại vùng đất Cố đô. Tại các chợ như Đông Ba hay bất cứ chợ nào tại Huế, “dãy hàng mắm” với đủ các loại mắm và hương vị đặc trưng sẽ khiến bạn không muốn rời chân đi.
Mỗi loại mắm Huế mang đến một hương vị riêng biệt giúp cho món ăn trở nên độc đáo hơn bao giờ hết. Từ vị chua đặc trưng đến hương cay nồng hay sự thanh ngọt nhẹ nhàng, mỗi loại mắm Huế đều tạo nên ấn tượng riêng và làm say đắm vị giác khiến tất cả thực khách đều muốn thưởng thức mãi mà không chán.
2. Các món mắm ưa dùng phổ biến của người Huế
Mắm cá rò, tôm chua, mắm nêm… là những sản phẩm đặc sắc không thể thiếu trong các món ẩm thực Huế, nổi bật với cách chế biến và sự sáng tạo trong việc lựa chọn nguyên liệu. Các loại mắm phổ biến tại Huế thường được làm từ tôm và cá, qua những phương pháp chế biến độc đáo được truyền đời. Mắm Huế luôn được đánh giá cao bởi hương vị đặc biệt, mặn mà, khác biệt so với mắm ở các vùng miền khác.
Nổi tiếng trong danh sách này là Mắm Cá Rò, Mắm Tôm Chua, Mắm Thính, Mắm Ruốc Huế… Người Huế còn tạo ra nhiều loại mắm độc đáo như mắm cà, mắm đu đủ, mắm nêm… Những gian hàng mắm không chỉ thu hút ánh nhìn của du khách, thực khách bởi sự sắp xếp tinh tế, màu sắc bắt mắt mà còn bởi hương vị đặc trưng không thể cưỡng. Dưới đây là 7 loại mắm Huế phổ biến thường thấy trong nhu cầu thưởng thức ẩm thực hàng ngày của người Huế:
2.1. Mắm Ruốc Huế
Mắm ruốc Huế thường gặp nhất trong các món ăn của người Huế. Từ canh rau, bún bò đến cơm hến, cá kho. Đây còn là loại gia vị thay thế cho bột ngọt, tạo cho món ăn sự đậm đà. Người Huế lựa chọn Con ruốc (tép biển) sau khi đánh bắt, rửa sạch để loại bỏ cát. Sau đó, ướp muối hoặc xào với muối để ngấm. Khi muối đã thấm, người ta phơi trên nóng, nia sạch để làm khô, rồi quết nhuyễn với muối trắng mịn theo tỷ lệ nhất định. Tiếp theo, hứng lấy nước ruốc chảy xuống, phần còn lại tiếp tục thêm muối rồi đem ủ chín, đậy kín. Mắm ruốc cần ít nhất 6 tháng để ủ đến khi có màu đỏ hồng tươi và phát ra mùi thơm nồng, chứng tỏ mắm đã chín.
2.2. Mắm tôm chua
Tại Huế, mắm tôm chua được xem là đặc sản nổi tiếng, xuất hiện trong hầu hết các bữa ăn. Món ăn quen thuộc này vừa giản dị, vừa ngon miệng. Tôm chua Huế có hương vị đầy đủ từ vị ngọt, béo của tôm, vị cay nồng của riềng và ớt, cùng với hương vị chua khi lên măng, tạo nên một hấp dẫn đặc biệt.
2.3. Mắm cà pháo
Mắm cà là một món ăn dân dã của người miền Trung, đặc biệt là người Huế. Mắm cà pháo được chế biến từ những nguyên liệu phổ biến tại các vườn nhà.
Cách làm mắm cà khá đơn giản: Cà pháo sau khi được làm sạch và thái mỏng, được phơi nắng cho khô, sau đó ngâm với mắm nêm, ớt bột, đường, riềng… trong vài ngày là có thể sử dụng. Mặc dù nguyên liệu và cách chế biến đơn giản nhưng mắm cà pháo có hương vị tuyệt vời. Miếng cà pháo giòn rụm kết hợp với vị mắm nêm đặc trưng, ăn kèm với cơm trắng càng trở nên tuyệt vời.
2.4. Mắm Đu Đủ
Mắm đu đủ là một món ăn dân giã được nhiều người yêu thích. Món ăn này vừa giòn giòn, chua chua, cay cay, ngọt ngọt, hứa hẹn là sự lựa chọn tuyệt vời cho những ngày mưa. Mắm đu đủ thường được người Huế kết hợp cùng mắm tôm chua khiến cho món ăn trở nên vô cùng bắt miệng, đậm đà.
2.5. Mắm Cá Rò
Mắm Cá Rò Huế là một loại mắm ngon thuộc hàng đầu tại Huế. Mắm Cá Rò nổi tiếng ở vùng biển Thuận An. Người dân Huế thu hoạch cá, rửa sạch với nước biển hoặc nước muối, sau đó để ráo. Sau đó, trộn đều cá, muối, thính, và cho vào lu vại, ém chặt xuống, dùng nẹp tre gài bên trên. Khi lên vị chua, hỗn hợp được trộn thêm ớt, đường, bột ngọt, thính và đảo đều cho thấm. Mắm Cá Rò Huế đặc biệt ở chỗ cá vẫn còn nguyên con, không nát nhừ.
Đây có thể là lần đầu tiên bạn nghe đến mắm cá rò ở Huế nhưng với người con xứ Huế, đây là điều quen thuộc. Mắm Cá Rò có hương vị ngọt ngào hòa quyện với vị cay, mặn đặc trưng của xứ Huế, thường được ăn kèm với thịt luộc, dưa giá, rau thơm, dưa leo, vả… Rất là ngon.
2.6. Mắm cá nục thính Huế
Mắm cá nục thính được làm từ cá nục hoặc cá de. Loại mắm này được làm khá công phu, cá được rửa sạch, trộn với gia vị và đem ủ khoảng 2-3 tháng trước khi có thể ăn được. Thịt cá lúc này đã thơm, mềm, không còn mùi tanh. Mắm cá nục thính khi ăn có thể chưng lên hoặc chế biến phức tạp hơn như kho với gia vị cho nóng hoặc hấp.
2.7. Mắm sò, mắm hàu – Lăng Cô
Khi đề cập đến Vịnh Lăng Cô, không thể bỏ qua món Mắm sò – biểu tượng truyền thống tại địa phương này. Đồng thời, để có trải nghiệm đầy đủ, mời các bạn ghé thăm những điểm đẹp như Đầm Lập An, Hải Vân Quan hay Cầu Vòm Đồn Cả. Đó là những địa điểm tuyệt vời cũng những món ăn kết hợp với mắm sò mắm hàu chuẩn vì mà bạn không nên bỏ lỡ khi có dịp ghé thăm Lăng Cô.
2.8. Mắm tép
Mắm tép hay còn gọi là tép chua – về bản chất, hương vị cũng tương tự như tôm chua; tuy nhiên, thành phần chính là những con tép nhỏ tươi ngon được ủ thành mắm. Với hương vị đậm đà, cay thơm, mắm tép có màu đỏ hồng tươi, vị ngọt đậm và không có mùi nặng, thậm chí nếu để càng lâu thì càng thêm phần ngon miệng. Mắm tép cũng là một trong những loại mắm đặc sản Huế nổi tiếng mà người Huế đều rất thích.
2.9. Mắm dưa cà
Một loại mắm không bao giờ phân biệt khẩu vị của người ăn đó là mắm dưa cà. Thành phần chính của mắm dưa cà bao gồm cà pháo, đu đủ, ớt xanh… với hương vị mặn, chua, và ngọt tự nhiên, tạo nên một sự pha trộn hài hòa, thích hợp với mọi ẩm thực. Và mắm dưa cà là một trong những loại mắm Huế được nhiều du khách chọn lựa làm quà biếu bởi hương vị đặc trưng riêng có của nó.
2.10. Mắm nêm
Chắc chắn không ai lạ lẫm với món bún mắm nêm đặc trưng của xứ Huế. Từ những thành phần đơn giản như bún tươi, thịt heo, nem chả và rau sống, kết hợp hài hòa với mắm nêm Huế, món ăn mang lại hương vị tươi mát, sự pha trộn độc đáo giữa chua cay và mặn, để lại ấn tượng khó phai trong vị giác. Đúng vậy, mắm nêm Huế đóng vai trò quan trọng, tạo nên hương vị hấp dẫn cho món ngon này. Các món ẩm thực bình dị, kết hợp với mắm nêm Huế như bún mắm nêm, thịt luộc chấm mắm nêm, mít luộc chấm mắm nêm, bò tái mắm nêm… không chỉ đơn giản là những bữa ăn ngon mà còn là những trải nghiệm tuyệt vời cho nhiều thực khách khi một lần đặt chân đến Huế – vùng đất của di sản và ẩm thực.
3. Mắm Huế và dấu ấn riêng biệt của thương hiệu Mắm Huế Cô Ri
Mắm Huế, một biểu tượng ẩm thực truyền thống nổi tiếng, là sản phẩm tinh túy của đôi bàn tay tài năng của phụ nữ Huế, là những người phụ nữ được tán thưởng với những đức tính đẹp Công – Dung – Ngôn – Hạnh. Từ những con cá, con tôm tươi ngon sau hành trình đánh bắt bội thu, dưới bàn tay tài năng và sáng tạo của những người phụ nữ Huế thời xưa đã trở thành những đặc sản ngon lành, để lại nhiều ấn tượng trong lòng du khách, thực khách muôn phương.
